Cà phê có tốt cho gan không?
Cà phê có tốt cho gan không?
Cà phê là một trong những thức uống phổ biến nhất trên thế giới. Nhiều người thích uống cà phê để duy trì sự tỉnh táo, tăng cường năng lượng và cải thiện tâm trạng.
Cà phê có tốt cho gan không?
Tuy nhiên, cà phê cũng có những tác động khác nhau đối với sức khỏe, đặc biệt là đối với gan - cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu, tiêu hóa chất béo và chống nhiễm trùng. Vậy việc tiêu thụ cà phê có tốt cho gan không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.
Cà phê có chứa những gì?
Cà phê là một loại thức uống được pha từ hạt cà phê rang xay. Hạt cà phê chứa nhiều chất hoạt động sinh học, bao gồm:
- Caffeine: Là chất kích thích trung tâm thần kinh, khi vào cơ thể sẽ làm tăng nhịp tim, huyết áp, thúc đẩy trao đổi chất và giảm cảm giác mệt mỏi.
- Polyphenol: Là nhóm chất chống oxy hóa, có khả năng bắt và loại bỏ các gốc tự do, làm chậm sự phát triển của quá trình xơ hóa và ngăn ngừa các bệnh mãn tính.
- Diterpenes: Là nhóm chất béo có trong cà phê, có tác dụng tăng lượng cholesterol trong máu, nhưng cũng có thể có vai trò bảo vệ gan khỏi viêm và ung thư.
- Melanoidins: Là nhóm chất hữu cơ có màu nâu đen, được tạo ra trong quá trình rang xay cà phê, có tác dụng chống viêm, chống vi khuẩn và chống nấm.
Ngoài ra, cà phê cũng có thể chứa các kim loại nặng độc hại như: thủy ngân, chì, cadimi, niken, v.v. do bị ô nhiễm từ môi trường hoặc quá trình chế biến. Những kim loại này có thể gây hại cho gan và các cơ quan khác nếu tiêu thụ quá nhiều.
Cà phê có tốt cho gan không?
Câu trả lời cho câu hỏi này không phải là đơn giản. Cà phê có thể có cả những lợi ích và những tác hại đối với gan, tùy thuộc vào lượng, cách pha và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:
Những lợi ích của cà phê đối với gan
Giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan
- Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người thường xuyên uống cà phê có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan như: viêm gan, xơ gan, ung thư gan... Một số cơ chế có thể giải thích cho hiện tượng này là:
- Cà phê có chứa các chất chống oxy hóa, chống viêm và chống ung thư, có thể bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại như virus, rượu, thuốc, chất độc, v.v.
- Cà phê có thể ức chế sự tổng hợp collagen, làm giảm sự hình thành sợi xơ trong gan, ngăn ngừa sự tiến triển của xơ gan và suy gan.
- Cà phê có thể kích thích sự bài tiết của một loại protein gọi là glutathione S-transferase, có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và đào thải các chất độc hại khỏi gan.
- Theo một số nghiên cứu, uống từ 2 đến 3 ly cà phê mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc ung thư gan từ 27% đến 41%, và giảm nguy cơ tử vong do các bệnh về gan từ 25% đến 70%.
Tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân viêm gan C
- Viêm gan C là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan và suy gan. Điều trị cho bệnh nhân viêm gan C thường bao gồm sử dụng các loại thuốc kháng virus, nhưng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, v.v.
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống cà phê có thể tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân viêm gan C, bằng cách:
- Giảm sự sao chép của virus trong gan, làm giảm lượng virus trong máu và tăng khả năng kháng virus của cơ thể.
- Giảm sự viêm và tổn thương của gan, làm giảm các chỉ số gan như AST, ALT, GGT, v.v.
- Giảm các triệu chứng và tác dụng phụ của thuốc, như mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, v.v.
- Theo một số nghiên cứu, uống từ 2 đến 4 ly cà phê mỗi ngày có thể tăng tỷ lệ đáp ứng điều trị cho bệnh nhân viêm gan C từ 26% đến 73%.
Những tác hại của cà phê đối với gan
Những tác hại trong cà phê đối với gan
Gây kích ứng cho niêm mạc dạ dày và ruột
- Cà phê có chứa caffeine và các axit hữu cơ, có thể gây kích ứng cho niêm mạc dạ dày và ruột, làm tăng tiết dịch vị, gây ra các triệu chứng như ợ nóng, ợ chua, đau bụng, tiêu chảy, v.v.
- Điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và chuyển hóa các chất dinh dưỡng, gây mất cân bằng đường ruột và làm suy giảm chức năng gan.
Gây tăng huyết áp và nhịp tim
- Cà phê có chứa caffeine, là chất kích thích trung tâm thần kinh, có thể làm tim đập nhanh, huyết áp tăng, đặc biệt là ở những người có tình trạng cao huyết áp, tim mạch hoặc lo âu. Điều này có thể gây ra nguy cơ mắc tim mạch như: động mạch vành, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim...
- Điều này cũng có thể gây áp lực lên gan, khiến gan phải làm việc nhiều hơn để duy trì sự cân bằng của hệ tuần hoàn.
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống từ 4 đến 5 ly cà phê mỗi ngày có thể tăng huyết áp từ 2 đến 10 mmHg và nhịp tim từ 3 đến 15 nhịp/phút.
Gây mất ngủ và lo âu
- Cà phê có chứa caffeine, là chất kích thích trung tâm thần kinh, có thể làm giảm sự buồn ngủ, tăng cường sự tỉnh táo và tập trung. Tuy nhiên, nếu uống cà phê quá nhiều hoặc vào buổi tối, có thể gây ra các triệu chứng như mất ngủ, ù tai, khó ngủ, giấc ngủ không sâu, v.v.
- Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, làm giảm sức đề kháng và khả năng phục hồi của cơ thể, gây ra các vấn đề về sức khỏe, bao gồm cả gan.
- Ngoài ra, caffeine cũng có thể gây ra các triệu chứng lo âu, căng thẳng, tim đập nhanh, run tay chân, v.v. ở những người có tình trạng thần kinh nhạy cảm hoặc bị rối loạn lo âu.
Gây tăng cholesterol trong máu
- Cà phê có chứa các diterpenes, là nhóm chất béo có trong cà phê, có tác dụng tăng lượng cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol LDL (hay còn gọi là cholesterol xấu). Cholesterol LDL có thể gây ra các bệnh về tim mạch, như động mạch vành, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, v.v.
- Điều này có thể gây áp lực lên gan, khiến gan phải làm việc nhiều hơn để chuyển hóa và đào thải cholesterol dư thừa.
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống từ 5 đến 8 ly cà phê mỗi ngày có thể tăng lượng cholesterol LDL từ 6% đến 18%.
Gây tương tác với một số loại thuốc
- Cà phê có thể tương tác với một số loại thuốc, làm thay đổi hiệu quả và tác dụng phụ của chúng. Một số ví dụ là:
- Cà phê có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc chống đông máu, như warfarin, aspirin, clopidogrel, v.v. do cà phê có chứa các chất chống oxy hóa, chống viêm và chống tiểu cầu, có thể làm giảm sự đông máu và tăng nguy cơ chảy máu.
- Cà phê có thể làm tăng hiệu quả của các loại thuốc kích thích trung tâm thần kinh, như methylphenidate, modafinil, amphetamine, v.v. do cà phê có chứa caffeine, là chất kích thích trung tâm thần kinh, có thể làm tăng sự tỉnh táo, tập trung và năng lượng, nhưng cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như lo âu, tim đập nhanh, run tay chân, v.v.
- Cà phê có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc giảm đường huyết, như metformin, glibenclamide, insulin, v.v. do cà phê có chứa caffeine, là chất kích thích trung tâm thần kinh, có thể làm tăng đường huyết, gây khó kiểm soát đường huyết ở những người bị tiểu đường.
- Do đó, nếu bạn đang dùng một số loại thuốc, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống cà phê, để tránh những tương tác không mong muốn.
Kết luận
Cà phê có tốt cho gan không? Câu trả lời là có và không. Cà phê có thể có những lợi ích đối với gan, như giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan, tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân viêm gan C...
Tuy nhiên, cà phê cũng có thể có những tác hại đối với gan, như gây kích ứng cho niêm mạc dạ dày và ruột, gây mất ngủ và lo âu, gây tăng cholesterol trong máu, gây tương tác với một số loại thuốc, v.v.
Do đó, bạn nên uống cà phê vừa phải, không nên uống cà phê quá 3 ly mỗi ngày, và tránh uống cà phê vào buổi tối hoặc khi đang dùng thuốc. Bạn cũng nên chọn cách pha cà phê đối với gan, như sử dụng bộ lọc giấy, pha cà phê phin, pha cà phê espresso, v.v. để giảm lượng diterpenes và kim loại nặng trong cà phê.
Ngoài ra, bạn cũng nên kết hợp uống cà phê với một chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đủ nước, vitamin và khoáng chất, tập thể dục thường xuyên và kiêng rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác, để bảo vệ gan và sức khỏe của bạn.
Tuấn Trần - Bizpii.com
Xem thêm